Tungkol sa Akin

Aking larawan
Nueva Vizcaya, Region 2, Philippines
Maging bahagi sa pagpapaunlad ng wikang kinagisnan. Magbahagi ng iyong mga kaalaman sa anumang disiplina. Para sa atin ito!

Lunes, Pebrero 25, 2019

Media Campaign Sample

Narito ang isang halimbawa ng Media Campaign na binuo ng mga mag- aaral sa larangan ng pagtuturo.  Pansinin ang mga bahagi at kung paani binuo ang mga ideya.  Makatutulong ito bilang magandang halimbawa sa pagsulat ng kampanyang pangmedia.


#BESOCIAL
“Social Media, nilalapit ka ba o nilalayo sa totoong mundo?”

Mga Tagapanukala:
Russel J. Corpuz, Wendell F. Ramos, Margielyn B. Ragasa,
 Jhesa Mae R. Pamad, Hannah Nicole G. Cia

INTRODUKSYON
            Facebook. Twitter. Instagram.
            Ilan lamang ito sa mga paborito at uso (trending) na social media sa mga kabataan sa kasalukuyan.
            Ang paggamit ng social media ay maaring gawin sa mga oras na walang ginagwa (leisure time). Sa paggamit ng social media, wala nang mas kawili-wili at pinagtutuunan ng pansin kaysa sa pagpindot ng iba’t ibang reaksyon at pagbibigay komento sa mga larawan o mensaheng nakikita, naririnig at nababasa rito.
            Ang social media ay isa lamang sa mga bagay na ginagamit upang makipag-ugnayan sa iba sa loob man o sa labas ng bansa. Sapagkat, ang social media ay gumagawa nang tinatawag na “online connectivity” upang makakonekta sa mga tao san man panig ng mundo. Ito rin ay isang malaking salik sa pakikipagkaibigan sa mga kaklase o sa mga kaeskwela at pagkakaroon ng iba pang kaibigan na nakapaligid sayo.
            Kung ating pag-uusapan ang pang-akademya at sikolohiya, nakatutulong nga ba talaga ang social media upang magkaroon ng karagdagang kaibigan at magandang ugnayan sakanila? Ang tanong na ito ay nananatiling malaking tanong na kailangan ng kasagutan.
            Ayon sa Sun Star Pampanga (2018), isa sa mga epekto ng labis na paggamit ng teknolohiya at social media ay nakaaapekto sa tinatawag na “real world” ng mga kabataan. Na nagdudulot upang magkaroon ng sariling mundo ang mga gumagamit nito, at unti-unting lumayo sa mga taong nasa paligid.
            Totoong ang social media ay nakatutulong upang tayo ay magkaroon ng kaibigan sa virtual world. Ngunit ang tanong, kamusta naman ang mga taong pisikal na nandiyan para sayo?  Ito ay nananatiling malaking tanong na dapat pag-isipan.
            Hindi maikakailang, halos lahat ng kabataan ay gumamit ng social media sa pang araw-araw. Isa sa pangunahing gamit ng social media ay ang pagkakaroon ng koneksiyon sa ibang tao. Ngunit sa labis na paggamit nito ay naapektuhan ang kalagayang sosyal ng isang tao, sa kung paano makitungo at makisalamuha sa ibang tao.

TUNGKOL SA KAMPANYA
            Sa makabagong panahon, halos social media na ang nagpapagalaw sa bawat indibidwal. Napakagandang pagtuunan ng pansin ang halos pagkalulong ng bawat kabataan sa social media na labis na naaapektuhan ang kalagayan nilang sosyal. Sa pamamagitan ng media campaign na ito ay maiintindihan ng mga kabataan o ng kahit sino man kung gaano na nga ba kalaki ang epekto nitong labis na paggamit ng social media sa usaping pakikipag-ugnayan. Higit pa rito ay mahihikayat ang mga kabataan na gamitiin ang social media sa kung para saan nga ba ito, at bigyang limitasyon ang sarili sa paggamit nito.
            Ang kampanyang #BESOCIAL ay inaasahang makatutugon sa bawat kabataan upang makapaghatid ng mensahe tungkol sa wastong paggamit ng social media at sa paglilimita sa sarili sa paggamit nito. ito rin ay magtuturo sa mga kabataan kung ano ang mga epekto nang labis na paggamit ng mga ito. sa kampanyang ito, ipaiintindi sa bawat kabataan ang kahalagahan ng pakikipag-ugnayan sa ibang tao sa personal sa aspeto, gayundin ang kaiisipang dapat matutunan na makipagkapwa sa iba.
            Ang kampanyang #BESOCIAL ay maipapalaganap sa pamamagitan ng video clip. Ang video clip na ito ay naglalaman ng mga mahahalagang detalye ng kampanya. Illalahad din nito ang epekto ng labis na paggamit ng social media sa usaping soysal o ugnayan ng bawat indibidwal.
            Maipaparamdam sa kampanyang #BESOCIAL ang sakit na maaaring maramdaman ng isang kabataan mula sa mga taong malapit sa kanyan dahil sa labis na paggamit ng social media. Ang konsepto ng media campaign ay paglalahad ng maaaring maransan ng isang kabataan mula sa labis na paggamit ng social media. Sa huling bahagi ng media campaign, ilalahad ang kaisipang kinakailangan ng gumawa ng aksiyon upang ang labis na paggamit ng social media ay malimitahan sapagkat lahat ng labis ay walang maidudulot na mabuti.
            Upang masagot ang mga katanungan na mga mamamayan lalo na ng mga kabataan, maglalaan ng numero (phone number), facebook chat at e-mail ang mga tagapanukala upang mabigyang tugon ang mga katanungan.

PANGWAKAS
            Inaasahan din na sa pamamagitan ng media campaign na #BESOCIAL ay makatutulong sa banta sa paghubog ng mental, saykolohikal at moral na kalagayan ng isang tao. Ang magiging bisa ng kampanya ay mapapababa kung hindi man maitigil ang labis na paggamit ng social media.
Sun Star Pampanga (2018). Negatibong epekto ng teknolohiya at social media sa makabagong mag-aaral. Retrieved December 6, 2018. www.pressreader.com/philippines/sunstar-pampanga.com

Sabado, Pebrero 9, 2019

Isang halimbawa ng Sosyo- politikal - kultural na papel.
Ang sanaysay ay may karapatang pagmamay- ari ng blogger.  

MACHISMO:  Dis- ilusyon ng Pagkalalaki
Rodelio C. Gauuan


Ang paglikha ayon sa bibliya, mula sa ikalawang kapitulo ng Genesis ay naglalaman ng pangunahing kaisipan na ang unang tao ay si Adan. Si Adan ay nagmula sa alabok ng lupa.  Sunod na nilikha ang unang babai at ito ay si Eba na  mula sa tadyang ni Adan.  Binabanggit ng bibliya na dalawang kasarian lamang ang nilikha sa sanlibutan – isang lalaki at isang babai.  May tiyak na ginampanang papel ang lalaki gayundin ang babai.   

Kasarian at sekswalidad

Sa kontekstong sosyal ng kasalukuyang panahon, madalas na naipagkakamali ang kahulugan ng kasarian at sekswalidad.  Ayon kay Bartle (2013) at sa paliwanag mula sa artikulong inilathala de Guzman (2015), ang kasarian ay nahahati sa mga babai at lalaki.  Ang lalaki at babai ay natutukoy sa pamamagitan ng anatomya at sa biological inheritance na katangian ng isang tao. Ang sekswalidad naman ay ang self-representation ng isang tao.  Ibig sabihin, kung paano nakita ang kanilang mga sarili. Ang sekswalidad ng isang tao ay maaaring maging sa 'babai' ngunit maaaring makilala bilang ‘lalaki’.

Ang iba’t ibang bansa na may iba- ibang kultura, may tradisyunal na paniniwala na nagpapaiba sa pagiging lalaki at babai.  Iba- iba rin ang pagtingin sa sekswalidad.  Ito ay nagdudulot ng magkaiba- ibang pagsipat o konteksto sa kahulugan ng ‘pagkababai’ at ‘pagkalalaki’. 


Konteksto ng pagkalalaki

            Ano ba ang batayan ng pagiging lalaki? Ang machismo ay ang pagiging lalaki.   Tukuyin man ito bilang kasarian o sekswalidad, ang lalaki ay lalaki.  Ang konteksto ng pagiging lalaki na kilala ng marami ay ang pagiging malakas at may matipunong hubog.  Maikli kung magsalita at may matatag na paninindigan.  Ang isang ‘hindi’ ng isang lalaki ay nangangahulugang ‘hindi’ at ito’y hindi maaaring mabago.  Lalaki ang bubuhay sa isang pamilya at tagapagsupling upang mabuo ang isang pamilya at lipunan.  Sa pulitikal na pagtingin ayon sa kasaysayan, lalaki rin ang kilala na may nakahihigit na dami sa panunungkulan.

            Sa kultural na pagsipat, ang lalaki ay naaatas sa lalong mabibigat na gawain.  Sa usaping pag- iibigan, lalaki ang nagpapahayag ng paghanga, pag- ibig at sekswal na pagnanais.  Ang ganitong konsepto sa pagkalalaki ay napatunayan na sa panahon pa ng mga Kastila hanggang sa pagsisimula ng pagdating ng mga Amerikano sa bansa.    Ito ang konteksto ng pagkalalaki na kinamulatan ng marami.


Hindi lahat ng lalaki ay ‘lalaki’
           
            Kung ang mga konteksto ng pagkalalaki ay ibabatay sa mga kaisipang nabanggit, hindi magiging makatwiran ang pagsipat sa kahulugan ng ‘pagkalalaki’.  Hindi lahat ng lalaki ay ‘lalaki’.  Isipin na lang na may mga ama na tinaguriang lalaki dahil nakapagsupling ng labindalawang anak, nababalitaan din sa mga pahayagan at telebisyon na may mga amang umabuso sa kanyang anak na babai, o kaya ay lalaking nambugbog ng kanyang asawa, ina o kapatid na babai.  Minsan, sumisikdo ang ating damdamin dahil kagagalitan natin ang isang lalaki na sa kabila ng paghingi ng pagkain ng mga nagugutom na anak ay higit pang bibigyang halaga ang pag- inom ng alak kasama ang mga kapwa niya ‘lalaki’.  Lalo tayong nawawalan ng paghanga sa pagiging ‘lalaki’ ng isang lalaki dahil sa maraming pagkakataon, may mga lalaking pumatay sa kanyang sariling anak, kapatid o kaya’y magulang at mayroon ding mga lalaking nasangkot sa panggagahasa sa sariling anak.   Ito ay hindi sapat na batayan ng pagiging lalaki. 


Dis- ilusyon ng pagkalalaki

Maliwanag ang sinasabi ng palasak na sabing “Madali lang maging tao subalit mahirap magpakatao”. Ang pagiging tao ay likas na ngunit kung paano makisalamuha nang maayos sa kapwa ay sadyang napakahirap gawin.  Kung lalapatan ng ibang konteksto ang palasak na sabing nabanggit ayon sa konseptong sosyal (panlipunan) ng ‘pagkalalaki’, ganito ang magiging daloy sa pahayag: “Madali lamang maging lalaki, ang mahirap ay magpakalalaki.”

Nasusukat ba ang pagkalalaki?  O mayroon bang batayan ang pagiging lalaki? 
Madaling sagutin ang dalawang tanong na ito.  Maaari lamang sabihin ang mga bayolohikal na katangian ng isang tao at tiyak na itong masasagot. 

            Tayo ay nabubulag sa pagsipat ng kahulugan ng ‘pagkalalaki’.  May dis- ilusyong nagaganap sa pagdalumat sa panukatan ng pagiging lalaki.  Hindi pisikal na katawan ang sukatan ng pagiging ‘lalaki’.  Kung lahat ng tao sa mundo ay may genital na panlalaki napakadaling sabihin na siya’y lalaki.  Lalong hindi nasusukat ang pagkalalaki sa bilang ng naging kasintahan sapagkat hindi naman lahat ng may panlalaking genital ay may kasintahan.  Minsan iniuugnay din ang pagkalalaki sa bilang ng babaing pinaasa, pinaiyak at nabuntis – maling sukatan ng pagiging lalaki.   Ang mga action star na nakikipagsuntukan, nakikipagbarilan o kaya ay nakikipagkarerahan ay mga lalaki, ngunit ang gilas, tikas at pagiging agresibo ay hindi nangangahulugan at kailanma’y hindi dapat isipin na sukatan ng pagkalalaki.

            Sa kabilang dako, may mga lalaki na ang sekswalidad ay nakikita bilang isang ‘babai’.  Tinukoy ito ni Abbas et al (2015) na bisekswalismo.  Sinabi niya na ang bisekswalismo ay ang oryentasyong sekswal ng isang lalaki.  Maaaring ang hubog, ugali, pananalita, mental at sikolohikal na katangian ay nakikitang lalaki.  Ngunit sa oryentasyong sekswal  lalaki rin ang nais maging kapareha. 

            Marami ng kaso ang ganito sa bansa, laganap ang dis- ilusyon ng pagkalalaki sapagkat ang tuon ng lipunan ay ang sekswal na oryentasyon ng isang lalaki.  Ang lipunan ay tumitingin sa papel na ginagampanan lamang ng lalaki, nalilito ang lipunan dahil sa gender role conflict.  Naka- stereo type ang tingin ng lipunan sa kultural, pulitikal at sikolohikal na katangian ng lalaki.

Machismo ang tunay na pagkalalaki
           
            May mga bisekswal na higit pang ‘lalaki’ kaysa sa kinikilala ng lipunan at tradisyon na lalaking gumaganap sa papel ng pagiging ‘tunay’ na lalaki.  Naipakita ng mga bisekswal ang kalambutan ng puso ngunit may matatag na paninindigan.  Maawain sa  marami ngunit may malakas na pagtitiwala sa kapwa. 

            Mayroon ding mga lalaki na ang pisikal na hubog ay hindi iyong kinilalang may malaking katawan at malakas, ngunit naitaguyod nang maayos ang pamilya.  May mga lalaking hindi nakapag- aral at hindi maging pinuno ng isang lugar o kaya ng isang bansa, ngunit naipakita ang responsibilidad sa sarili, sa pamilya at sa kanyang kapwa.  May mga lalaking hindi makapagsalita sa harap ng galit na asawa ngunit naging matapat sa kanyang mga salita.   Maraming lalaking pinagtawanan sapagkat hindi sumama sa barkada ng ‘kalalakihan’ ngunit naipagmalaki dahil sa pagpapakita ng wagas na pagmamahal sa pamilya maging sa kanyang kapwa.

            Machismo, ito ang tunay na pagkalalaki.  Ang machismo ay ang pagkakaroon ng paninindigan, reponsibilidad, katapatan, pagmamahal sa sarili, pamilya at kapwa.  Ang machismo ay walang kinikilalang kasarian.  Ang machismo at ang pagiging lalaki ay walang basehan sa purong sosyolohikal, pulitikal, kultural at sikolohikal na konsepto kundi sa  kontekstong etikal.

May dis- ilusyon ng pagkalalaki at walang halaga ang pagiging lalaki kung ang konteksto ng lipunan ay ang pisikal at sekswal na aspeto lamang.  Maging marunong tayo sa pagsipat ng machismo at huwag mabulag sa maling pagsipat ng pagkalalaki sa kontekstong sosyal.




Sangunian:
            Abbas, B. et al. (2015)  Pagkabarako:  sikollohiya ng pagkalalaki.

Bartle, P.  (2013)  Pamamaraan sa pangkasariang istratehiya.  Retrieved October                        19, 2016  http://cec.vcn.bc.ca/mpfc/modules

Santos, A.  (2013). Ang pagiging lalaki.  Retrieved October 19, 2016                                               https://emrefendor.wordpress.com


            We Were Here (2011) Retrieved October 20, 2016  www.wattpad.com
Narito ang isang halimbawa  ng buod na likha ng mag- aaral na si Jubie Ann Chalajchaj.  Ang una ay ang orihinal at ang ikalawa ay ang buod.  Ang buod ay mahusay na naisagawa ayon sa konteksto ng pagbubuod.

“ANG BATANG MAIKLI ANG ISANG PAA”
         Mula sa https://pinoycollection


Mula sa kanyang pagsilang ay maliit na ang isang paa ni Mutya. Malambot iyon at nakabaluktot. Nang siya ay lumaki-laki, pinasuri siya ng kanyang mga magulang sa mahuhusay na mga doktor. Ang sabi ng mga doktor ay wala na iyong remedyo. Habambuhay na raw magiging lumpo si Mutya. Labis na nalungkot at naawa sa kanya ang mga magulang. Lumaki si Mutya na laging tinutukso ng mga kalaro. Lalo siyang naging tampulan ng panunukso nang magsimula na siyang mag-aral.

Sa kabila ng lahat, hindi napipikon si Mutya. Hindi sya umiiyak sa panunukso sa kaniya. Lumaki siyang matapang at matatag. Pinalaki kasi siya ng kaniyang magulang na madasalin. Mayroon siyang malaking pananalig sa Diyos kaya naman nagawa niyang tanggapin ang kalagayan nang maluwag sa loob niya.

Habang nagdadalaga ay nahihilig si Mutya sa musika. Nakakatugtog siya ng iba’t ibang instrumento. Marami ang humahanga sa taglay niyang galing sa pagtugtog.
Upang lalo pa siyang naging mahusay, pinag-aral siya ng kanyang ina sa pagtugtog ng piyano. At natuklasan ni Mutya na kulang man siya ng paa, sobra naman siya sa talino sa musika. Maraming mga guro sa musika ang humahanga sa kanya. Lahat gusto siyang maging estudyante.

Pagkaraan pa ng ilang taon ibang-iba na si Mutya. Isa na siyang kilalang piyanista. Nakarating na siya sa ibang bansa tulad ng Amerika at Espanya. Tumugtog siya doon. Naanyayahan pa nga siya sa palasyo ng hari. Hindi na siya tinutukso ngayon. Hindi na pinagtatawanan. Sa halip, siya ay hinahangaan na dahil lahat ay nagkakagusto sa kanyang pambihirang kakayahan sa pagtugtog.





Buod: “ANG BATANG MAIKSI ANG ISANG PAA”
Jubie Ann L. Chalajchaj 


Si Mutya ay pinanganak na maliit ang isang paa at ayon sa mga doktor habambuhay na raw siyang magiging lumpo, kaya labis ang lungkot at pagkaawa sa kanya ng mga magulang si Mutya ay naging tampulan ng panunukso lalo na nang magsimula siyang mag-aral.

 Ngunit hindi nagpapaapekto si Mutya sa mga panunukso sa kaniya, Siya’y lumaking matapang, matatag, madasalin at tinanggap niya nang maluwag sa loob ang kaniyang kalagayan.

 Sa pagdadalaga ni Mutya nahilig siya sa musika at marami ang humahanga dahil sa galling niya sa pagtugtog ng iba’t ibang instrumento. Pinag-aral siya ng piyano upang lalong humusay, Sa taglay niyang talino sa musika maraming guro ang gusto siyang maging estudyante.
  
Paglipas ng ilang taon si Mutya ay kilala nang piyanista. Tumugtog siya sa ibang bansa tulad ng Amerika at Espanya. Siya ay hinangaan dahil sa taglay niyang pambihirang kakayahan sa pagtugtog.